Chậm cấp sổ đỏ, người dân thiếu vốn

Làm thế nào để đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở cho người dân là bài toán cần sớm có lời giải tại Quảng Phú Cầu - địa phương có nghề phụ phát triển và nhu cầu vay vốn ngân hàng của người dân là khá lớn.

Quảng Phú Cầu là xã rộng với tổng diện tích đất tự nhiên là 891,74ha. Xã có 6 thôn thì cả 6 thôn đều làm nghề chẻ tăm hương. Nghề phụ phát triển nên nhu cầu vay vốn ở đây rất lớn. Thế nhưng, đến nay cả nghìn hộ dân trong xã vẫn chưa được tiếp cận với các nguồn vốn ngân hàng. Lý do là hầu hết các hộ chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở (sổ đỏ - SĐ) nên họ không có gì thế chấp để vay vốn ngân hàng. Đáng nói, mọi giao dịch liên quan đến đất ở như chuyển nhượng, chuyển đổi, thế chấp, cho thuê, góp vốn... của nhân dân phải dừng lại do chưa có SĐ. Chủ tịch UBND xã Quảng Phú Cầu Lê Văn Dịu cho biết, thực hiện chủ trương cấp SĐ cho người dân, xã đã thực hiện đúng theo các quy định của Nhà nước về công khai thủ tục hành chính, tiếp nhận hồ sơ xin cấp SĐ; phổ biến trình tự, thủ tục cấp SĐ tới trưởng thôn, xóm và nhân dân... Tuy nhiên, trong tổng số 3.601 thửa đất (gồm cả đất công và đất hộ gia đình) cần cấp SĐ, đến nay mới chỉ có 516 SĐ được cấp, đạt 14,33%, tỷ lệ này quá thấp so với bình quân chung của huyện Ứng Hòa (54%).

Theo ông Nguyễn Hữu Chuyển (cán bộ địa chính xã), hằng năm xã đều tổ chức xét duyệt hồ sơ, trình UBND huyện cấp SĐ theo quy định, tuy nhiên số hộ được cấp trong 3 năm trở lại đây rất ít. Từ ngày 1-1-2007 đến nay cả xã mới cấp được 172 SĐ. Đáng nói, riêng trong năm 2010, Hội đồng đăng ký đất đai xã đã trình UBND huyện Ứng Hòa 733 hồ sơ xin cấp SĐ, nhưng mới chỉ có 78 hồ sơ được cấp, số hồ sơ còn lại hiện đang "kẹt" tại huyện.

Nguyên nhân chính dẫn đến việc cấp SĐ cho nhân dân ở Quảng Phú Cầu bị chậm là do xã chưa có bản đồ chính quy. Hiện xã sử dụng bản đồ 299 đo đạc từ năm 1988-1992 và tham khảo sơ đồ đo vẽ hiện trạng năm 2002 đối với các thửa đất thổ cư để cấp SĐ cho các hộ. Do vậy, khi tiến hành xác định mốc giới, diện tích đất ở thực tế của nhiều hộ không khớp với bản đồ nên không thể cấp SĐ, mặc dù các hộ đã ở ổn định trên đất cha ông từ lâu, không tranh chấp. Nguyên nhân thứ hai là do công tác lưu trữ hồ sơ về quản lý đất đai chưa chặt chẽ dẫn đến hầu hết số sổ mục kê bị rách nát, ngay cả bản đồ 299 - bản đồ duy nhất được sử dụng để cấp SĐ cho nhân dân cũng không còn đầy đủ. Đặc biệt, hầu hết các biến động về đất đai ở đây như chuyển nhượng, cho, tặng... không được địa phương cập nhật thường xuyên, do vậy khi làm hồ sơ xin cấp SĐ nhiều hộ thiếu các thủ tục cần thiết như hóa đơn thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước hay hợp đồng chuyển nhượng...

Tình trạng lấn chiếm đất công hoặc chính quyền giao đất trái thẩm quyền... chưa được xử lý cũng là nguyên nhân khiến cho tiến độ cấp SĐ ở Quảng Phú Cầu đạt thấp. Theo thống kê của UBND xã, từ năm 2001 đến hết năm 2010, toàn xã có 750 hộ được xã giao đất trái thẩm quyền và tự ý lấn chiếm đất công với tổng diện tích 8,3ha. Những trường hợp vi phạm này đều xảy ra trước thời điểm 1-7-2004, xã đã có văn bản xin ý kiến huyện để xử lý nhưng đến nay vẫn chưa nhận được sự chỉ đạo từ phía huyện về vấn đề này.

Để đẩy nhanh tiến độ cấp SĐ, xã Quảng Phú Cầu đang tập trung khắc phục những tồn tại, gỡ từng "nút thắt" trong công tác quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn. Tuy nhiên để làm được vấn đề này, xã cần được UBND huyện Ứng Hòa và Phòng TN&MT huyện sớm có hướng dẫn cụ thể về số đo kỹ thuật cho phép chênh lệch biến động đất đai qua thế hệ bản đồ địa chính để cán bộ địa phương có cơ sở khi thẩm định. Đặc biệt là đối với những trường hợp được giao đất trái thẩm quyền và lấn chiếm đất đai từ những năm trước 1-7-2004, UBND huyện Ứng Hòa cần tập trung chỉ đạo các đơn vị chức năng xem xét để báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của thành phố. Có như vậy những vướng mắc xoay quanh việc cấp SĐ ở địa phương mới từng bước được tháo gỡ, giúp người dân trong xã có điều kiện vay vốn phát triển sản xuất.