Hiện, thành phố Hà Nội có hơn 25.000 hồ sơ đang chờ đợi để được hướng dẫn về việc mua nhà thuộc sở hữu Nhà nước (SHNN). Nghị định mới về quản lý và sử dụng nhà ở thuộc SHNN bắt đầu có hiệu lực.
Việc mua nhà thuộc sở hữu Nhà nước trước nay vốn có nhiều thủ tụcvà công
đoạn. Khi Nghị định mới thay thế Nghị định cũ về việc mua nhà ở thuộc
SHNN thì người dân lại phải chờ đợi các thủ tục, hướng dấn mới.
Theo
đó, quy trình bán nhà, giá mua nhà thuộc sở hữu nhà nước có nhiều thay
đổi so với văn bản cũ. Tuy nhiên, vấn đề nảy sinh là tình trạng quy định
chờ văn bản hướng dẫn đã khiến 25.601 hồ sơ xin mua nhà được "chốt"
trước thời điểm ngày 6-6 cũng phải tạm dừng theo.
Ông Nguyễn Anh T ở phường Hàng Mã, quận Hoàn Kiếm cho biết, ông nộp
hồ sơ xin mua lại căn nhà đang thuê của Nhà nước theo NĐ 61/CP từ trước
thời điểm ngày 6/6/2013. Song, từ đó đến nay, hồ sơ xin mua nhà của ông
vẫn tạm dừng, chờ quyết định của thành phố theo tinh thần của NĐ
34/2013/NĐ-CP. Đã được giải thích rõ ràng, nhưng tâm lý những người nộp
hồ sơ mua nhà như ông T vẫn rất lo lắng không biết đến bao giờ mới được
giải quyết mua, sở hữu căn nhà mà mình đang sử dụng lâu nay.
Thực tế, trường hợp phải chờ đợi hướng dẫn thực hiện quy định mới như
ông T không ít. Theo Sở Xây dựng Hà Nội, tính đến hết ngày 5/6/2013, có
25.601 hồ sơ xin mua nhà được "chốt" trước thời điểm quy định mới có
hiệu lực. Số này được giải quyết mua theo chế độ giá của quy định cũ,
nhưng vẫn phải dừng chờ quy trình mới được ban hành. Trong số đó, Công
ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội tiếp nhận 9.911 hồ sơ. Tổng
Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị Bộ Quốc phòng tiếp nhận 4.743
hồ sơ. Số còn lại do UBND các quận, huyện, thị xã tiếp nhận. Nhiều nhất
là quận Hoàng Mai, tiếp nhận 2.250 hồ sơ xin mua; tiếp đến quận Hai Bà
Trưng 1.625 hồ sơ; huyện Gia Lâm 1.616 hồ sơ; quận Tây Hồ 1.020 hồ sơ,
quận Đống Đa 934 hồ sơ… Ít nhất là UBND huyện Thường Tín cũng có 72 hồ
sơ, huyện Sóc Sơn là 62 hồ sơ.
Giải thích lý do trên, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Quốc
Tuấn cho biết. Mặc dù NĐ 34/2013/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 6/6/2013,
nhưng đến 19/9/2013, Bộ Xây dựng mới ban hành Thông tư số 14/2013/TT-BXD
hướng dẫn triển khai NĐ 34/CP và Thông tư này có hiệu lực thi hành từ
ngày 5/11/2013. Trước khi NĐ 34/CP có hiệu lực, tháng 5/2013, Sở Xây
dựng - cơ quan thường trực Hội đồng bán nhà ở thành phố đã có văn bản
gửi UBND các quận, huyện, thị xã, các đơn vị bán nhà thực hiện chốt hồ
sơ tính đến hết ngày 5/6/2013.
Trả lời câu hỏi, bao giờ tiếp tục triển khai bán nhà cho các trường
hợp nêu trên, ông Nguyễn Quốc Tuấn cho biết thêm, ngày 29-10, trước khi
Thông tư hướng dẫn của Bộ Xây dựng có hiệu lực thi hành, Sở Xây dựng Hà
Nội có văn bản gửi Bộ Xây dựng, Bộ Quốc phòng; các sở, ngành, UBND quận,
huyện, thị xã đề nghị góp ý dự thảo văn bản quyết định của UBND TP Hà
Nội, về việc ban hành quy định tiếp nhận nhà ở tự quản, bán nhà ở cũ
thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn; đồng thời đề nghị các sở, ngành cử
cán bộ tham gia Hội đồng xác định giá bán nhà thành phố. Tuy nhiên,
trong khi chờ ban hành quy định, để kịp thời triển khai việc bán nhà, Sở
Xây dựng Hà Nội đã đề nghị và được UBND thành phố đồng ý, giao cho Sở
hướng dẫn thực hiện theo hướng kiểm tra, phân loại hồ sơ đã tiếp nhận
tại các đơn vị, nếu hồ sơ mua nhà đủ điều kiện được bán theo quy định
của NĐ 34/CP thì Công ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội, Tổng
Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị Bộ Quốc phòng tổng hợp, báo cáo
Sở, thực hiện bán theo quy định tại khoản 4, Điều 39 NĐ 34/CP và khoản
1, Điều 41 Thông tư 14. Quy trình thủ tục, hồ sơ thực hiện theo các văn
bản thực hiện NĐ 61/CP của Chính phủ và các văn bản liên quan. Trường
hợp không đủ điều kiện phải chờ thực hiện theo quyết định của thành phố.
Hiện, việc rà soát đang được tiến hành. Như vậy, sẽ có số lượng đáng kể
hồ sơ tiếp tục được giải quyết mà không phải đợi văn bản hướng dẫn ban
hành.
Câu chuyện quy định chờ văn bản hướng dẫn không hiếm, hầu như bộ luật
và các quy định tiếp sau đó mới ra đời đều vướng phải vấn đề này. Điều
đó đặt ra câu hỏi, tại sao không soạn luôn văn bản hướng dẫn dưới luật
cùng với việc soạn thảo luật, vì dự thảo luật hay văn bản hướng dẫn thi
hành đều do các bộ, ngành soạn thảo. Hoặc cụ thể hóa quy định ngay trong
luật, nghị định để giảm bớt văn bản hướng dẫn, tránh gây phiền hà cho
người dân, thậm chí chồng chéo, nhiều cách hiểu khác nhau giữa các văn
bản, khi thi hành. Nghị định mới đưa ra
tất yếu cải thiện những thiếu sót ở Nghị định cũ. Tuy vậy, vẫn còn nhiều
kẽ hở và nhiều vấn đề vẫn còn nan giải gây khó cho nhân dân.