Nếu như 10 năm trước, Bình Dương là tỉnh có tốc độ phát triển đô thị còn chậm, diện tích nhà ở bình quân đầu người chưa cao thì đến nay tỷ lệ đô thị hóa đã đạt 82% và diện tích nhà ở bình quân đầu người đạt 30 m2/người. Làm được điều đó, ngoài việc nỗ lực thu hút đầu tư thì định hướng, xây dựng kế hoạch, chương trình phát triển nhà ở luôn được ngành Xây dựng thực hiện quyết liệt.
Lãnh đạo tỉnh Bình Dương và thành phố Thuận An cùng khảo sát dự án nhà ở xã hội hơn 3.200 căn do doanh nghiệp tư nhân xây dựng.
Thực tế phát triển nhà ở tại Bình Dương
Hiện, Bình Dương đang triển khai thực hiện các dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt đề cương, nhiệm vụ thực hiện như: Dự án kế hoạch phát triển nhà ở tỉnh Bình Dương giai đoạn 2021 - 2025; dự án xây dựng, quản lý thông tin, dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản tỉnh Bình Dương năm 2020.
Đồng thời năm 2020, Sở Xây dựng cũng tham mưu cho UBND tỉnh Bình Dương đăng ký đầu tư 24 dự án phát triển nhà ở, với quy mô sử dụng đất khoảng 160ha; chấp thuận chủ trương đầu tư cho 39 dự án, với quy mô sử dụng đất khoảng 95,25ha, diện tích sàn xây dựng khoảng 2,21 triệu m2 tương đương với 22.618 căn nhà. Lũy kế từ năm 2016 đến tháng 10/2020, Sở Xây dựng trình UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư 178 dự án, với tổng diện tích sử dụng đất khoảng 850ha, diện tích sàn xây dựng khoảng 11,82 triệu m2 tương đương với 68.221 căn nhà.
Bên cạnh việc phát triển các dự án, khu dân cư mới thì công tác chỉnh trang các dự án khu dân cư, điểm nhà ở tự phát trên địa bàn là nhiệm vụ thường xuyên xuyên suốt của ngành Xây dựng và các địa phương. Do đó, Sở Xây dựng kiến nghị UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo các huyện, thị, thành phố đặc biệt quan tâm, tập trung giải quyết các khu phân lô gắn với chỉnh trang đô thị nhằm ổn định cuộc sống người dân, rà soát lại số liệu các khu, điểm nhà ở tự phát, các quy hoạch trên địa bàn góp phần đẩy nhanh tiến độ xử lý các trường hợp phân lô, bán nền trái phép.
Theo số liệu tổng hợp của ngành Tài Nguyên và Môi trường thì trên địa bàn tỉnh Bình Dương đến nay có khoảng 635 điểm, khu nhà ở tự phát. Còn số liệu của Sở Xây dựng chỉ 586 điểm khu dân cư tự phát và hiện nay chỉ còn 33 điểm, khu chưa xử lý khắc phục. Trong đó, địa bàn nhiều nhất vẫn là thành phố Dĩ An (362), Thuận An (203) và thị xã Tân Uyên, Bến Cát, còn lại chỉ dưới một con số.
Đặc biệt gần đây, Bình Dương xuất hiện nhiều chung cư tập trung chủ yếu ở phía Nam của tỉnh. Tính đến tháng 9/2020, trên địa bàn Bình Dương có 469 dự án phát triển nhà ở thương mại, hiện đang triển khai. Riêng 9 tháng đầu năm 2020 trên địa bàn đang phát triển mới 27 dự án với quy mô sử dụng đất 18,57ha, 2,67 triệu m2 sàn nhà ở, tương đương 33.304 căn hộ.
Giải pháp phát triển nhà ở bền vững
Ông Võ Hoàng Ngân – Giám đốc Sở Xây dựng Bình Dương cho biết: Thời gian qua, phát triển nhà ở đã đáp ứng được nhu cầu gia tăng dân số của tỉnh. Trong vòng 10 năm (2009 - 2019) dân số toàn tỉnh Bình Dương tăng thêm khoảng 01 triệu người thì diện tích nhà ở bình quân đầu người tăng từ 22,2m2/người năm 2014 lên 30 m²/người năm 2020.
“Phát triển nhà ở theo những dự án góp phần thay đổi hình ảnh đô thị bởi các dự án có quy mô và đồng bộ với hạ tầng kỹ thuật, nhiều khu nhà mới khang trang trên địa bàn tỉnh Bình Dương đã được xây dựng. Nhà ở thấp tầng và nhà chung cư có kiến trúc đẹp, hiện đại, hạ tầng và công năng hoàn chỉnh đang dần hình thành và phát triển tại các đô thị nén phía Nam của tỉnh, góp phần giải quyết nhu cầu nhà ở ngày càng tăng, cũng như chỉnh trang đô thị, đồng thời tăng hiệu quả sử dụng đất tại đô thị, tiết kiệm quỹ đất để dành cho sự phát triển không gian công cộng đô thị, tạo điểm nhấn của đô thị khang trang, hiện đại”, ông Ngân cho biết thêm.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thì một dự án bị chế tài bởi hơn 10 Luật và các văn bản dưới Luật nên còn nhiều bất cập, chồng chéo, chưa nhất quán nên việc tham mưu giải quyết gặp nhiều khó khăn. Đồng thời, công tác phát triển nhà ở thiếu tính đồng bộ và thực tế. Chưa có sự liên kết tích hợp giữa phát triển nhà ở và định hướng quy hoạch không gian và phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật, xã hội, đặc biệt là định hướng phát triển giao thông công cộng của của tỉnh.
Do một số đồ án quy hoạch phân khu được lập trước đây gần 10 năm (thời điểm lập và phê duyệt kinh tế chưa phát triển như hiện nay), nên chưa có định hướng về phát triển không gian theo chiều cao (nhất là các dự án chung cư cao tầng) dẫn đến tỷ trọng dự án chung cư so với dự án nhà ở dạng liên kế chiếm tỷ lệ còn thấp. Thực tế phát triển nhà ở thương mại và nhà dân tự xây đã có đóng góp đáng kể cho đô thị. Nhưng việc phát triển này đã, đang và sẽ dẫn tới việc chuyển đổi đất đai quy mô lớn từ đất nông nghiệp sang đất xây dựng đô thị, làm ảnh hưởng tới quá trình phát triển không gian đô thị bền vững cũng như cân bằng sinh thái, môi trường...
Để quản lý và tạo điều kiện cho thị trường bất động sản phát triển bền vững, ông Ngân đưa ra các giải pháp là: đối với các dự án chậm triển khai, Sở tiếp tục đôn đốc, kiểm tra định kỳ tiến độ triển khai của chủ đầu tư. Trong trường hợp chủ đầu tư không có khả năng tiếp tục triển khai, Sở sẽ tham mưu trình UBND tỉnh thu hồi chủ trương đầu tư dự án.
Đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát các dự án bất động sản trên thị trường đảm bảo tuân thủ theo quy định của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản; Tăng cường lực lượng, chế tài xử phạt vi phạm trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản đối với chủ đầu tư, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, cá nhân hành nghề môi giới bất động sản không có chứng chỉ hành nghề, không thực hiện chế độ báo cáo định kỳ tình hình liên quan đến giao dịch bất động sản theo quy định; Minh bạch thông tin bất động sản trên thị trường thông qua ứng dụng công nghệ thông tin trong việc công khai thông tin quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, thông tin giao dịch để người dân dễ dàng tra cứu thông tin.
“Cần phải có một quy định riêng điều chỉnh hình thức huy động vốn này, đặc biệt về mẫu hợp đồng góp vốn, hợp tác đầu tư, hợp tác kinh doanh. Khôi phục lại quy định giao dịch qua sàn đối với các giao dịch liên quan đến dự án đầu tư bất động sản…
Việc không quy định bắt buộc giao dịch bất động sản qua sàn, đặc biệt là giao dịch sản phẩm của các dự án kinh doanh bất động sản nhà ở, dẫn đến công tác quản lý thị trường bất động sản không thể kiểm soát (về pháp lý các giao dịch và giá cả), dẫn đến rủi ro cho người mua và thị trường, công tác thu thập số liệu báo cáo về tỉnh hình giao dịch, tình hình thị trường bất động sản”, ông Ngân nhấn mạnh.
Báo xây dựng