Hiệp hội Bất động sản TP.HCM đề xuất quy trình đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội có quỹ đất sạch với các tiêu chí về vốn, lợi nhuận, mức hưởng ưu đãi thuế…
Đánh giá năng lực nhà đầu tư
Hiện chưa quy định cụ thể về tiêu chí đấu thầu để lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội dẫn đến “ách tắc” trong đấu thầu. Hệ lụy là nhiều khu đất sạch thuộc Nhà nước quản lý đã quy hoạch phát triển nhà ở xã hội nhưng chưa thể triển khai.
Căn cứ các chính sách ưu đãi của pháp luật nhà ở đối với chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở xã hội trên quỹ đất sạch do Nhà nước quản lý, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho rằng, Chính phủ cần quy định các tiêu chí đấu thầu để lựa chọn chủ đầu tư.
Tiêu chí về vốn đầu tư, theo pháp luật nhà ở, Nhà nước đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng vốn ngân sách Nhà nước, vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước hoặc đầu tư xây dựng theo hợp đồng BT để cho thuê, cho thuê mua. Chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được vay vốn tín dụng ưu đãi.
Nhưng hiện nay, theo quy định tại khoản 2, Điều 33, Nghị định 100/2015/NĐ-CP, các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội không được vay vốn ưu đãi tại Ngân hàng Chính sách xã hội, cũng chưa được vay vốn ưu đãi tại các Ngân hàng Vietcombank, Vietinbank, BIDV, Agribank do Nhà nước chưa bố trí được nguồn vốn ngân sách, doanh nghiệp phải tự lo nguồn vốn đầu tư, hoặc vay ngân hàng với lãi suất thương mại.
Trong điều kiện bình thường, đối với các dự án nhà ở xã hội được bố trí đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách, nhưng lại có những doanh nghiệp có thể tự tìm kiếm nguồn vốn hoặc vay thương mại mà không sử dụng vốn có nguồn gốc từ ngân sách. Do vậy, tiêu chí về vốn đầu tư cũng là một tiêu chí để đánh giá năng lực của nhà đầu tư.
Tiêu chí về lợi nhuận định mức. Theo quy định tại khoản 1, Điều 21, Nghị định 100/2015/NĐ-CP, lợi nhuận định mức của toàn bộ dự án nhà ở xã hội không vượt quá 10% tổng chi phí đầu tư. Do vậy, các nhà đầu tư dự thầu có thể cạnh tranh bằng cách giảm lợi nhuận định mức. Ví dụ: Công ty A đưa ra mức lợi nhuận 8%, Công ty B đưa ra mức lợi nhuận 5%, Công ty C đưa ra mức lợi nhuận 0%...
Tiêu chí mức hưởng ưu đãi về thuế, về hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật. Pháp luật hiện hành quy định chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được ưu đãi về thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, được Nhà nước hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Do vậy, các nhà đầu tư dự thầu có thể cạnh tranh bằng cách giảm mức hưởng ưu đãi về thuế, giảm mức Nhà nước hỗ trợ xây dựng hệ thống đầu tư hạ tầng kỹ thuật khi tham gia đấu thầu.
Vì lợi ích cộng đồng
Tiêu chí về dành diện tích đất để xây dựng nhà ở thương mại. Theo khoản 1.b và khoản 1.c, Điều 9, Nghị định 100/2015/NĐ-CP, chủ đầu tư được dành 20% tổng diện tích đất trong dự án nhà ở xã hội, để đầu tư xây dựng công trình kinh doanh thương mại, nhà ở thương mại hoặc được phép dành 20% tổng diện tích sàn nhà ở của dự án đó để bán, cho thuê, thuê mua theo giá kinh doanh thương mại.
Do vậy, các nhà đầu tư dự thầu có thể cạnh tranh bằng cách giảm tỷ lệ diện tích đất hoặc diện tích sàn nhà ở để bán theo giá kinh doanh thương mại. Ví dụ: Công ty A đưa ra mức tỷ lệ 18%, Công ty B đưa ra mức mức tỷ lệ 15%, Công ty C đưa ra mức mức tỷ lệ 10%,
Công ty D đưa ra mức mức tỷ lệ 0%, không kinh doanh nhà ở thương mại, giúp tăng thêm 20% nguồn cung nhà ở xã hội tại dự án.
Ngoài ra, cần có các tiêu chí về thời hạn thuê, tỷ lệ sản phẩm nhà ở xã hội cho thuê của dự án, tiêu chí về giá bán, cho thuê, thuê mua, đặt cọc dự án nhà ở xã hội, tiêu chí về giá bán, cho thuê, thuê mua nhà ở xã hội, đặt cọc tiền thuê nhà, tiêu chí về tiến độ thực hiện dự án nhà ở xã hội.
Lý giải về đề xuất các tiêu chí này, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho biết, hiện đang thiếu nhà ở xã hội cho thuê và cần thiết khuyến khích đầu tư nhà ở xã hội cho thuê với kỳ hạn dài, thay vì chỉ tập trung vào phương thức mua, thuê mua nhà ở xã hội. Chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội có năng lực sẽ đưa ra mức giá bán, cho thuê, thuê mua nhà ở xã hội, mức đặt cọc tiền thuê nhà tốt nhất, thuận lợi nhất cho đối tượng thụ hưởng nhà ở xã hội.
Thực tế ngoài xã hội, người thuê nhà chỉ đặt cọc từ 1 - 3 tháng tiền thuê nhà, như Công ty Thiên Phát đầu tư khu nhà ở xã hội cho thuê tại Khu chế xuất Linh Trung 2 (quận Thủ Đức) không thu tiền đặt cọc của người thuê, Công ty Lê Thành thu tiền đặt cọc bằng 1 tháng tiền thuê nhà.
Nguồn: https://baoxaydung.com.vn/dau-thau-lua-chon-chu-dau-tu-du-an-nha-o-xa-hoi-can-co-tieu-chi-cu-the-273847.html