Ý nghĩa tục xông đất đầu năm của người Việt

Người Việt từ xa xưa đã có quan niệm trong ngày đầu tiên của năm mới. Nếu mọi việc suôn sẻ và may mắn trong những ngày này thì cả năm cũng sẽ nhận dc nhiều điều tốt lành, may mắn. Do đó sự quan trọng của người đầu tiên đến thăm gia đình được gia chủ xem xét kỹ lưỡng.

Nguồn gốc và ý nghĩa tục xông đất đầu năm của người Việt

Xông đất đầu năm là phong tục truyền thống của người Việt

Phong tục xông đất ngày đầu năm được xuất phát từ mong muốn của các gia đình về một năm mới gặp dc nhiều may mắn, an khang, tránh được những xui xẻo đến với cuộc sống.

Theo phong tục, chủ nhà sẽ tìm một người có tuổi hợp với gia đình mình. Vị khách này sẽ là người đầu tiên tới chơi vào đêm giao thừa hoặc sáng mùng 1 tết.

Trong quan niệm của người Việt, những người được chọn đến xông đất cho gia đình đầu năm hợp mệnh hợp tuổi sẽ mang đến những điều may mắn, an khang cho gia chủ. Người đi xông đất cũng được coi như là làm một việc tốt cho ngày đầu năm giúp cho gia đạo nhà mình cũng sẽ gặp nhiều may mắn trong năm mới.

Còn theo thuyết phong thủy cho rằng việc xông đất năm mới có ảnh hưởng sâu sắc tới vận mệnh của gia chủ trong cả năm mới. Nếu người xông đất tốt đến với gia đình thì sẽ có một năm mới tốt lành, làm ăn phát đạt gặp nhiều may mắn, nếu gặp phải người xông đất xấu thì năm này sẽ làm ăn chậm chap, gặp nhiều khó khăn.

Tốt và xấu ở đây còn được đánh giá qua cái duyên và vía của người tới xông. Ví như những người xởi lởi, rộng rãi, vui vẻ đang làm ăn phát đạt, con cái có nếp có tẻ, mặt mũi sáng sủa, thân hình đầy đặn và gia sự không có tang thì sẽ là những người tốt duyên, tốt via.

Chọn tuổi xông đất cho gia đình cần chú ý điều gì

Không phải tuổi nào cũng có thể xông đất cho gia chủ

Người được chọn xông nhà phải có tuổi hợp với gia chủ và con giáp đại diện của năm đó. Đặc biệt cần tránh những tuổi phạm vào tứ hành xung xông đất đầu năm. Người đến để xông nhà đầu năm phải là người rộng rãi, vui vẻ, phóng khoáng. Cùng với đó là mong muốn gia chủ có một năm mới luôn may mắn, vui vẻ.

Người đến xông đất sẽ được gia chu đón tiếp nồng hậu và chúc tụng lại vị khách xông nhà. Sau đó gia chủ sẽ thiết đãi một vài món ăn hay thức uống. Chuyện ăn uống này cũng chỉ mang tính tượng trưng như ăn một vài miếng bánh kẹo và uống một ly rượu hay chén trà.

Cách chọn người xông đất cũng có thể để người trong gia đình tự xông lấy. Người được trong gia đình để xông nha là một người dễ vía, ra khỏi nhà từ lúc trước giờ trừ tịch và đến đình chùa xin hương hái lộc rồi trở về nhà xông nhà. Lúc trở về nhà đã bước sang năm mới, người này tự xông nhà mang theo sự tốt lành, lộc lá quanh năm về cho gia đình. Sử dụng cách xông nhà này còn tránh được việc phải đi nhờ vả người khác.

Những tuổi nằm trong bộ tứ hành xung gồm 3 nhóm:

• Nhóm 1: gồm tứ xung Dần-Thân-Tỵ-Hợi trong đó Dần khắc Thân, Tỵ Khắc Hợi. Tuy nằm trong tứ hành xung nhưng Dần-Hợi và Thân-Tỵ lại thuộc cung nhị hợp đối xứng với nhau.
• Nhóm 2: gồm tứ xung Thìn-Tuất-Sửu-Mùi trong đó Thìn khắc Tuất, Sửu khắc Mùi.
• Nhóm 3: Gồm tứ xung Tý-Ngọ-Mão-Dậu trong đó Tý khắc Ngọ, Mão khắc Dậu.

Nên chọn những người có tuổi nằm trong tam hợp hoặc nhị hợp. Không được chọn tuổi xung khắc với tuổi của gia chủ cùng với con giáp của năm đó. Những nhóm tuổi thuộc cung tam hợp, nhị hợp bao gồm:

Tam Hợp:

Nên chọn những tuổi thuộc vào cung tam hợp và tránh tứ hành xung

Mỗi cung tuổi cung mệnh của các con giáp trong bộ tam hợp đều chung một hành trong ngũ hành gồm có:

• Thân – Tý – Thìn thuộc hành Thủy
• Tị - Dậu – Sửu thuộc hành Kim
• Hợi – Mão – Mùi thuộc hành Mộc
• Dần – Ngọ - Tuất thuộc hành Hỏa

Nhị hợp:

Bảng chia tuổi tam hợp và nhị hợp

Nhị hợp phải biết cung đó trong thế tam hợp nào đối với chính cung. Tình trạng nhị hợp luôn luôn đối với chính cung chỉ có Sinh không có Khắc. Cung nhị hợp gồm có:

• Tý đi với Sửu
• Dần đi với Hợi
• Mão đi với Tuất
• Thìn đi với Dậu
• Tỵ đi với Thân
• Ngọ đi với Mùi

Theo thời gian trôi qua, những phong tục tập quán xưa có nhiều thứ mấy đi hoặc phại nhạt theo dòng thời gian cùng sự thay đổi phát triển của cuộc sống hôm nay. Nhưng tục xông đất đầu năm vẫn luôn hiện hữu trong đời sống của người dân Việt Nam bao thế hệ cho đến ngày nay.

Tục xông đất năm mới là nét văn hóa ở một khía cạnh nào đó mang ý nghĩa gắn chặt tình cảm. Nó còn mang tới cho người thân bạn bè những lời chúc may mắn, tốt lành nhất trong những ngày tết cổ truyền của Việt Nam.

Xem thêm: Ý nghĩa và cách bày mâm ngũ quả ngày tết mang lại tài lộc may mắn